พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจเพื่อแผ่นดิน และประชาชน ทำให้ประเทศสยาม (ไทย) เจริญรุ่งเรืองทัดเทียมอารยประเทศ นอกจากนี้ พระราชกิจอันเนื่องมาจากความรักที่พระองค์ทรงเป็นพระราชสวามี ที่ปฏิบัติต่อพระมเหสีและพระราชโอรสพระราชธิดา พระประยูรญาติวงศ์ และ ขุนนาง ตลอดจนผู้ใกล้ชิดอย่างบริบูรณ์แล้ว พระองค์ยังเผื่อแผ่พระมหากรุณาธิคุณนั้นไปยังประชาชน เป็นความรักที่สร้างความสุขสำราญที่ร่มเย็นอย่างถ้วนหน้า ทั้งในราชสำนัก และพระราชอาณาจักร จนยากจะหาความรักของพระมหากษัตริย์ชาติใดเสมอเหมือน พระเกียรติยศพระเจ้ากรุงสยามพระองค์นี้ ได้แผ่พระราชสัมพันธไมตรีไปยังนานาประเทศ จนเป็นที่ยอมรับในพระบุญญาธิการและพระราชอำนาจแห่งราชสำนักสยามอย่างแพร่หลายพระราชปฏิพัทธ์ในสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง (ปกแข็ง)เล่มนี้ จึงได้เรียบเรียงขึ้นเพื่อระลึกถึงพระราชปฏิพัทธ์ในพระองค์ ที่หลายคนใคร่รู้ และเรื่องราวของพระมเหสี พระสนม ที่ยังต้องสืบค้นต่อไปให้ครบถ้วน พร้อมแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่มีทั้งจดหมายเหตุและภาพเก่า ซึ่งนำมาประกอบในหนังสือนี้ จึงทำให้มีคุณค่าและเป็นจดหมายเหตุที่มีประโยชน์ต่อการศึกษาต่อไป